Bello-dono
Atropa belladonna
Solanaceae
Àutri noum : Erbo-empouisounado, Boutoun-negre, Mourello-furiouso, Pouisoun.
Noms en français : Belladone, Bouton-noir.
Descripcioun :La bello-dono es uno grando erbo renadivo à port d'aubret que viéu pas gaire de tèms. Se recounèis eisa à si flour en campano brunello e si fru negre un cop madur.
Usanço :Touto la planto (fueio, fru...) caup proun d'alcalouïde dangeirous coume l'atroupino e l'iociamino que sèrvon aro en medecino (anestesìo). A l'age-mejan fasié partido di poutingo di masclo. Se saup peréu que li richo italiano de la Reneissènço se metien de jus de boutoun-negre dins lis iue pèr groussi si vistoun (marco de l'amour!).
Port : Aubret
Taio : 40 à 150 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Atropa
Famiho : Solanaceae
Coulour de la flour :
Brunello
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco :
Liò : Esclargiero
- Escoumbre e proche dis oustau
- Roucaio
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Atropa belladonna L., 1753
Cereisié-fèr
Prunus avium
Rosaceae
Àutri noum : Cereiras, Piéucère, Grifaudié.
Nom en français : Merisier.
Descripcioun :Lou cereisié-fèr trachis dins li bos fres. Es esta peréu planta. Se recounèis l'ivèr à sa rusco que se lèvo en anèu, la primo e l'estiéu à si gràndi fueio emé de glando roujo sus lou pecou e de segur i cerieso.
Usanço :Li cerieso soun evidentamen manjadisso coum'acò o d'ùni biais. Se li co soun couneigudo pèr faire pissa, se saup mens que li fueio podon servi pèr sougna li plago. P. Lieutaghi raporto que dins lis annado de 1930, se sougnavo li plago di chivau emé d'emplastre de fueio boulido (P. Lieutaghi, op.cit. p. 149).
Port : Aubre
Taio : 3 à 20 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Prunus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 12 à 30 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Abriéu à mai
Liò : Bos fres
- Baragno
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Prunus avium (L.) L., 1755